Foto van de overhandiging. Marcel Anker (links) en conservator Reinier van ’t Zelfde.
Foto van de overhandiging. Marcel Anker (links) en conservator Reinier van ’t Zelfde. Foto:

Collectie van Museum Voorschoten aangevuld met objecten van de IKI-fabriek

Zaterdag 4 maart jl. hield Marcel Anker een lezing over de kunsthoornfabricage in Voorschoten. Bij die gelegenheid schonk hij het museum objecten als knopen en kammen, vervaardigd in de IKI-fabriek. Documenten en fotoalbums maakten ook deel uit van de schenking.

In 1932 begon jhr. Hora Siccama aan de Roucooplaan in Voorschoten een fabriek voor de productie van kunsthoorn: de Internationale Kunsthoorn Industrie, afgekort IKI. Kleine gebruiksvoorwerpen zoals knopen, heften van messen, haarkammen en paraplugrepen werden vroeger vervaardigd van schildpad, ivoor, hout of hoorn. Deze natuurlijke materialen waren schaars en duur, maar kunsthoorn bleek een uitstekende en goedkope vervanging. Kunsthoorn werd gemaakt van caseïne, een bijproduct van de zuivelindustrie. Het procedé was al in 1904 in Duitsland uitgevonden. Door toevoeging van kleurstoffen kon de fabrikant natuurlijke materialen als schildpad en hoorn goed nabootsen. De IKI leverde kunsthoorn aan de knopenfabrikanten.
Na de Tweede Wereldoorlog kwam de fabricage van plastics op basis van aardolie op. De Voorschotense fabriek ging met zijn tijd mee: vanuit het oude bedrijf van Hora Siccama werd een nieuwe NV opgericht, de Internationale Kunststoffen Industrie. Dit bedrijf richtte zich op de vervaardiging van plastics. De vraag naar het nieuwe product was zo groot dat er in 1948 een nieuwe fabriek werd bijgebouwd. Bij de opening telde de IKI 250 werknemers. In 1967 verhuisde het bedrijf van Voorschoten naar Breda.
Marcel Anker, geboren Voorschotenaar, kwam in zijn jonge jaren vaak bij de IKI. Zijn vader was in de jaren '50 en '60 bedrijfsleider en Marcel heeft er in de schoolvakanties zelf ook gewerkt. Na zijn pensionering heeft hij zich verdiept in de kunsthoornfabricage in Voorschoten. Dit heeft geleid tot een boekje, dat in het museum te koop is. Er is ook een ‘IKI-vitrine' ingericht door Reinier van 't Zelfde, de conservator van het museum. Behalve de knopen, kammen, documenten en fotoalbums die Marcel Anker schonk is er ook een fraaie plastic locomotief en een botervloot te zien. Deze objecten maakten al deel uit van de collectie van het museum.
Op de website www.museumvoorschoten.nl is meer informatie over het museum te vinden. Zo is er nu de tentoonstelling ‘Architectuur - wonen in de wederopbouw, van flat tot villa' te zien, naast de permanente expositie ‘Het Verhaal van Voorschoten'.

Foto van de vitrine.