Wat doen we met de bunker
Tijdens de commissievergadering Fysieke Leefomgeving werd gesproken over de toekomst van de bunker van Rijkscommissaris Seyss-Inquart. Is de verkoop aan een particulier wel of niet gewenst? Dient dit Rijksmonument een publieke functie te krijgen? Middels de vaststelling van een bestemmingsplan heeft Wassenaar de sleutel voor toekomstig gebruik in handen. De bedoeling is dat eerst met de buurt en met belanghebbenden in een participatietraject gesproken gaat worden.
Door Jan H de Roij
Twee weken geleden trof u in deze krant een achtergrondartikel aan over de verkoop van de bunker van Seyss-Inquart. In 2013 kwam de door de Rijkscommissaris voor bezet Nederland gebouwde bunker in de vastgoedportefeuille van het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) en in 2015 werd het een rijksmonument. Al geruime tijd heeft de RVB het voornemen de bunker te verkopen, omdat het Rijk geen aanwending voor het gebouw heeft. Verschillende personen en instanties spraken daarover hun zorg uit. In een raadsvoorstel dat op 20 februari in de Commissie Fysieke Leefomgeving werd besproken, schrijft het college dat de beste manier om dit monument te behouden is om het een functie te geven. De RVB hanteert daarbij het uitgangspunt ‘inschrijving met een voorselectie’.
Wassenaar en de RVB hebben een nota van uitgangspunten opgesteld, die het toetsingskader voor de beoordeling van de inschrijvingen bevat. Tijdens de commissievergadering werd gesproken over het vrijgeven van deze nota voor het participatietraject met het Benoordenhout en andere belanghebbenden. Daarbij ging de discussie met name over “het in de markt zetten” van de bunker.
Dat werd mede ingegeven door Ronald Klomp, voorzitter van de Stichting WO2 Sporen, die aan het begin van de vergadering mocht inspreken. Hij is van mening dat alleen een bestemming die voortvloeit uit het erfgoedbelang gepast is. De overheid moet de regie niet uit handen geven en er een nationaal monument van maken. Hij wil geen verkoop aan particulieren die er bijvoorbeeld een B&B van maken. En alhoewel je als RGD nog wel enig zicht hebt op wat een particulier ermee gaat doen, ontbreekt die betrokkenheid bij doorverkoop aan een andere particulier.
Alhoewel Wassenaar niet de eigenaar van het gebouw is, is onze gemeente dat wel voor wat betreft de grond en dus verantwoordelijk voor een bestemmingsplanwijziging. Ben Paulidses (DLW) ziet daarom een mogelijkheid door een strikte formulering van het bestemmingsplan, bijvoorbeeld een museale functie als bestemming, sturing te geven aan het proces. Verantwoordelijk wethouder Bart Boon bevestigt dat in feite. Volgens hem zal bekeken worden welke functie en toekomstig gebruik aanvaardbaar is op die locatie en zal dat mede het bestemmingplan bepalen “en dat kun je zo eng maken als je wilt”. Dat betekent dat ook een tweede gebruiker zich aan het bestemmingplan dient te houden. Tegelijkertijd gaf de wethouder ook aan dat goed overleg hierover met het RVB noodzakelijk is, omdat hoe meer je het gebruik gaat insnoeren, hoe lastiger het zal zijn een exploitant te vinden.
Ook de overige commissieleden begrepen de zorgen van de inspreker, waarbij Suzan van der Goes (GL) en Annemarie de Raad (LW) al duidelijk kozen voor een museale of maatschappelijke functie en René Beerepoot (CDA) het nog te vroeg in het proces vond om daarover uitspraken te doen. Bernard Wesselingh (HvW) vroeg expliciet aandacht voor de gevolgen voor het parkeren in de buurt. Manuel Dijkstra (VVD) verlangde, evenals enkele andere commissieleden, een serieus participatietraject.
Tijdens de Gemeenteraadsvergadering van 7 maart zal het onderwerp opnieuw besproken worden.
Het afstoten van dit ‘beladen' monument is weer tekenend voor het gebrek aan nationaal besef en politieke wil om een historisch gebouw als nationaal erfgoed te behouden en te behandelden. We zagen het eerder gebeuren met Paleis Soestdijk. Iets wat in andere landen als Frankrijk of Engeland ondenkbaar zou zijn, is in Nederland volstrekt normaal: het onzorgvuldig omgaan met veel van je nationaal en historisch erfgoed. En dat dreigt nu met de bunker ook te gebeuren. Maar onze gemeente heeft een krachtig wapen in handen om dat te voorkomen: het bestemmingsplan. Dus laten we dat dan ook doen, ondanks mogelijke bezwaren van de RVB en de buurt.