Opening zweefvliegveld Maaldrift en houten vliegtuighangar achter het Ammonslaantje
Het is morgen precies 90 jaar geleden dat het zweefvliegveld Maaldrift officieel in gebruik werd genomen. Dat gebeurde in aanwezigheid van ongeveer 1.500 bezoekers. Tijdens het openingsfeest op zaterdag 11 februari 1933 werd pal achter de huizen aan het Ammonslaantje een houten vliegtuighangar geopend.
Door Jos Knijnenburg
De opening van het zweefvliegveld Maaldrift, niet te verwarren met mislukte pogingen van de KLM om hier vanaf eind 1919 een vliegveld voor motorvliegtuigen te realiseren, haalde destijds alle kranten, compleet met foto’s van de allereerste vlucht. Het startsein daarvoor werd gegeven door ir. J.F. de Vogel, voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart, die een klink lostrok waardoor het zweefvliegtuig met piloot L.C. Kruithof aan een kabel de lucht in kon worden getrokken. Op 11 februari 1933 moest er nog een officiële handeling worden verricht en wel de opening van een houten vliegtuighangar die vlak achter de achtertuinen van twee woningen aan het Ammonslaantje was neergezet. Op bijgaande foto zien we rechts ir. J.F. de Vogel aan het speechen met een deel van de hangar op de achtergrond. Tot de aanwezigen behoorden de Leidse burgemeester A. van den Sande Bakhuyzen, de voorzitters van de Leidsche en de Haagsche Zweefvliegclub die op de Maaldrift hun eerste thuisbasis vonden en de founding father van de KLM, Albert Plesman die eerder een hangar voor motorvliegtuigen liet bouwen op het huidige tennispark De Oude Eik. Over het bestaan en de lokalisering van de kleine zweefvlieghangar iets verderop is niet zo heel veel bekend. Lang geleden ontdekten we tijdens een Open Dag op het toen nog volop in gebruik zijnde Marinevliegkamp Valkenburg, een foto van het bouwsel met op de achtergrond de achterzijde van enkele woningen aan het Ammonslaantje. In een boekje van een veiling van gronden aan de Maaldrift staat een kaartje waarop de hangar als opstal van de zweefvliegers is aangegeven. Enkele jaren na de opening van het vliegveld publiceerde een instructeur van de zweefvliegers een boek waarin ook de nodige foto’s zijn opgenomen. Het eerste jaar na de opening vonden er al enkele duizenden starts vanaf Maaldrift plaats, voornamelijk in het weekend. Veel vliegers haalden op Maaldrift hun vliegbrevetten. Daaronder bevond zich ook Diane Popken, de eerste vrouw in Nederland die een A-brevet haalde. Niet altijd kwamen de toestellen weer ongeschonden op de grond en dan was het in en veelal ook buiten de hanger, aan een speciale reparatie-afdeling om de vliegtuigen weer zo snel mogelijk op te lappen. Soms gebeurde het dat een op zaterdag gecrasht toestel tot diep in de nacht werd hersteld, zodat het op zondag weer de lucht in kon. Het verhaal gaat dat één van de techneuten die al fietsend en voorzien van het nodige gereedschap midden in de nacht door de politie staande werd gehouden. Zijn verklaring dat hij daarmee aan een vliegtuig had gewerkt, werd met de nodige argwaan werd bejegend. Het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog maakte een definitief einde aan de vliegmogelijkheden op Maaldrift. De Leidsche en Haagsche Zweefvliegclubs waren toen al vanuit Wassenaar vertrokken naar respectievelijk de vlieglocaties Langeveld en Ypenburg. Vanaf april 1946 strijken beide clubs op vliegveld Valkenburg neer, waar ze samengaan als de Zuidhollandse Vliegclub. Op de grond van het zweefvliegveld Maaldrift wordt vanaf het begin van de jaren vijftig het gelijknamige mobilisatiecomplex gebouwd.