Over het heldhaftige leven van Jan II van Wassenaer
Woensdagmiddag 7 september werd het eerste exemplaar van het boek Tragiek en Heldendom; Het leven van Jan II van Wassenaer, burggraaf van Leiden uitgereikt. Louise van Wassenaer-Wiarda overhandigde het in kasteel Duivenvoorde aan haar zoons Arent en Diederik. Een feestelijke boekpresentatie op deze locatie lag voor de hand. Jan II is er zelf waarschijnlijk nooit geweest, maar er hangt een beroemd portret van deze ‘Jan met de Kaak’ in het kasteel en Arent van Wassenaer is voorzitter van de Stichting Duivenvoorde.
Jan II (1483-1523) heeft een heldhaftig leven geleid. Hij leefde in een tijd dat er voortdurend oorlog werd gevoerd. De keizers van het Habsburgse Rijk waartoe de Nederlanden toen behoorde leverden strijd met omliggende graafschappen, hertogdommen en stadstaten. Gelre verzette zich tegen overheersing door de Bourgondiërs en later de Habsburgers. En dan was er ook nog zoiets gaande als de Hoekse en Kabeljauwse twisten. Jan II speelde zijn rol in al dit strijdgewoel. In Padua, Italië brak een kogel zijn kaak. Drie jaar later, in 1512 deed hij mee aan de strijd tegen Karel van Gelre. De slag bij Jutphaas werd gewonnen, maar daarna nam de wrede hertog wraak door Jan gevangen te zetten in een grote kooi hangend in een gewelf in kasteel Dikke Tinne in Hattem, waar iedereen hem kon zien en bespotten. Pas na twee jaar was er voldoende losgeld opgebracht: 20.000 goud florijnen. Omgerekend naar bedragen van nu is dat circa € 3 miljoen, de oorlogskas van Karel van Gelre werd ermee gespekt. Als vrij man treedt Jan weer in dienst. Friesland moet worden onderworpen aan het gezag van de Habsburger Karel V. In Sloten wordt hij geraakt door een kogel, dit keer in zijn arm. Hij overlijdt door een slechte behandeling van de wond. In Den Haag wordt hij in de Kloosterkerk eervol begraven.
De bijna negentigjarige Louise van Wassenaer heeft dit leven nu opgetekend, aangemoedigd en geholpen door haar zoons. Arent stond paraat als de MacBook niet deed wat Louise wilde. Ze heeft er zes jaar aan gewerkt. Het was eigenlijk de bedoeling dat haar man Otto de geschiedenis van zijn voorvader zou schrijven, maar hij overleed in 1996 kort na zijn pensionering.
Lof is er voor de heldendaden van Jan II van Wassenaer. De Augustijner kanunnik Aurelius schreef in het Latijn een lofdicht, dat nu voor het eerst is vertaald en in het boek is opgenomen. Lof is er ook voor Louise van Wassenaer.
