Wassenaar zet nog deze raadsperiode verdere stappen met oog op
de nieuwe Omgevingswet
B en W van Wassenaar spreken in een brief aan de raad over “een cultuuromslag” als het gaat om de invoering van de nieuwe Omgevingswet op 1 juli a.s. De houding ten aanzien van ruimtelijke plannen van initiatiefnemers moet veranderen van “neen, tenzij” naar “ja, mits”. Dit betekent dat de overheid niet meer moet denken in onmogelijkheden, maar in mogelijkheden, zo schrijft het college.
Door Jos Knijnenburg
Dat “denken in mogelijkheden” hebben we wethouder Kees Wassenaar (Wonen, Ruimtelijke Ordening en Cultureel Erfgoed) de afgelopen raadsperiode al bij menig ruimtelijk plan horen verkondigen. Al was het maar omdat het ook een richtsnoer in het lopende collegeakkoord is. Wassenaar sorteerde daarmee in politieke ruim van tevoren voor op de invoering van de nieuwe Omgevingswet die, naar een paar maal afstel, per 1 juli a.s. van kracht moet worden. Een omvangrijk bestuurlijk vehikel dat ingewikkeld en abstract is, maar van groot belang voor iedereen met een plan dat ingrijpt in de fysieke omgeving. De Omgevingswet haalt de bezem door een wirwar van wetten en regelingen die sinds jaar en dag de ruimtelijke ordening reguleren. Of men nu een dakkapel op een dak wil plaatsen, een huis of een school wil bouwen, initiatiefnemers moeten snel kunnen zien wat er wel en niet mag. En daarvoor komt er een digitaal loket, het Digitale Stelsel Omgevingswet (DSO) waar Wassenaar overigens in oktober 2022 op zal worden aangesloten. Naast gebundeld, wordt de wetgeving ook flink gemoderniseerd.
Het Omgevingsplan wordt de opvolger van het bestemmingsplan. Voorafgaand daaraan wordt ter eerst gewerkt aan een Omgevingsvisie die eind 2024 moet worden vastgesteld. Al in 2018 kwam Wassenaar met een plan van aanpak voor de invoering van de Omgevingswet. Nu die nieuwe wet er eindelijk aan zit te komen, is afgelopen maand een geactualiseerde versie van dat stuk verschenen. Daaruit wordt duidelijk dat de in 2017 vastgestelde Structuurvisie ‘Landgoed aan Zee’ een belangrijke bouwsteen voor de op te stellen Omgevingsvisie gaat vormen. In die structuurvisie waren zogeheten uitwerkingsgebieden opgenomen zoals de Zuid- en Noordrand voor Wassenaar waarover integrale visies zouden worden opgesteld. Dat voornemen werd echter wegbezuinigd. In Zuid kwam dat al aan de orde door vraagstukken met een bredere reikwijdte als de Amerikaanse ambassade, Voorlinden en Duindigt Voor wat betreft de Noordrand is vorig jaar met de vaststelling van de Nota van Uitgangspunten voor de Groene Zone een eerste stap gezet om alsnog een brede visie voor dat heel gebied op te stellen. Een aantal nieuwe initiatieven in dat gebied en een lopende zaak bij de Raad van State noopte de gemeente tot het maken van een tussenstap in de vorm van de Beperkte gebiedsvisie Groene zone, die antwoord moet geven op de vraag waar en wat voor ontwikkelingen in het gebied nog mogelijk zijn.
Die beperkte gebiedsvisie, waarin onder andere de uitbreiding van de Amerikaanse School op de Deijlerhoeve, een mogelijke verplaatsing van de milieustraat naar de Oostdorperweg en woningbouw aan de rand van de Hoge Klei aan de orde komt, riep zoveel reacties op dat de raadscommissie Fysieke Leefomgeving de visie niet vaststelde. Zij nam deze ter kennisgeving aan en verzocht B en W verzocht om eerst een participatietraject over het stuk “zonder bouwblokken” in de steigers te zetten dat binnenkort uit de startblokken gaat. Helaas, de geest bleek al uit de fles. De verantwoordelijkheid voor de participatie bij ruimtelijke plannen komt in de nieuwe Omgevingswet, zo schreven B en W vlak voor Kerst aan de raad, “vooral” bij de initiatiefnemer te liggen. Hoe fout dat kan gaan, bleek bij het bouwplan voor een enkele woning aan het Ammonslaantje, waar een door initiatiefnemer en B en W vermeende overeenstemming met omwonenden, uiteindelijk resulteerde in een nog altijd lopende procedure bij de Raad van State. Maar ook de beeldvorming kan verkeerd uitpakken. De Amerikaanse School visualiseerde haar uitbreidingsplan op de Deijlerhoeve onder meer met een maquette, te zien op bijgaande ‘still’ uit de digitale presentatie die B en W en de raad kregen voorgeschoteld. Linksboven is het nieuwe schoolgebouw (met groen golfdak) te zien, de witte blokjes rechts verbeelden de woningen langs het Ammonslaantje. Tijdens een commissiedebat over de Beperkte gebiedsvisie Groene Zone werd de bouwmassa door een raadslid vergeleken met de omvang van een distributiecentrum van de Jumbo. De Amerikanen waren wel zo wijs de maquette tijdens een informatiebijeenkomst voor de buurt niet op tafel te zetten.