Wassenaar en de Quote 500 na 25 jaar nog
altijd onlosmakelijk met elkaar verbonden
Vorige week verscheen de 25e editie van de Quote 500, de jaarlijkse ranglijst met daarop de 500 rijkste Nederlanders. Een zilveren jubileum verpakt in een bijna 400 pagina’s omvattend blad met gouden opdruk. Wie wil weten welke dorpsgenoten er allemaal instaan kan 20 euro investeren in de aanschaf van een papieren exemplaar maar anno 2021 is raadplegen in de bibliotheek wellicht een duurzamere optie.
Door Jos Knijnenburg
De allereerste rijkenlijst die in 1996 door het glossy zakenblad Quote werd gepubliceerd omvatte geen 500, maar 100 vermogende Nederlanders. De inspiratie komt van al langer bestaande internationale lijsten, zoals de Forbes 400.
In een uitvoerige terugblik op de afgelopen 25 jaar wordt het succes van de Nederlandse lijst die vanaf 1997 geen 100, maar 500 namen omvat, uitgebreid bewierookt. Als de eerste editie in 1996 verschijnt, is het een ‘instant succes’, aldus de redactie. “In Wassenaar en ’t Gooi is het blad binnen enkele uren uitverkocht. De redactie wordt belaagd door kioskhouders die om meer exemplaren smeken.” Het is exemplarisch voor de publiciteit die Quote jaarlijks weet te genereren voor de lancering van een nieuwe editie.
In november 2003 omvat de Quote 500 in totaal 22 Wassenaarders op de lijst, samen goed voor 5,1 miljard euro. Het sein voor toenmalig hoofdredacteur Jort Kelder om met een filmploeg naar Wassenaar af te reizen om in Zuid wat quotes te verzamelen, maar dat worden soms wel heel korte gesprekken. Wassenaar wordt heel wat uitvoeriger geportretteerd in een aantal verhalen die Quote door de jaren heen publiceert over het dorp en waarin de Quote 500 nadrukkelijk figureert. In juli 2006 komt Quote onder de titel ‘Wassenaar, Hoe het nieuwe geld de elite verdrijft uit hun villadorp’, met een reportage waarin een groot aantal huizen van Wassenaarse Quote 500-leden, maar ook andere niet onbemiddelde dorpsgenoten vanuit de lucht in beeld worden gebracht. Voor wie precies wil weten waar iedereen woont staat er een grote luchtfoto van het dorp bij afgedrukt waarop met gele bolletjes de locaties worden geduid. De grootste concentratie is te vinden op en rondom de Konijnenlaan, al vaker de winnaar in lijstjes met duurste postcodes en straatnamen.
De creativiteit van Quote lijkt wat af te vlakken want in oktober 2015 wordt de exercitie met exact dezelfde luchtfoto van Wassenaar nog eens dunnetjes overgedaan. Onder de titel ‘Willems Wereld’ (de Eikenhorst is dan nog het onderkomen van koning en koningin) wordt Wassenaar, in het stuk ook wel geduid als ‘Was-ik-er-maar’, ‘Wasbo-County’ en ‘Wassenaarrrjjj’, als ‘rijkenenclave’ opnieuw op de snijtafel gelegd. Dat levert een opmerkelijke kijk op het dorp op want Quote laat ook echte kenners van de Wassenaarse mores aan het woord zoals centrummanager Tiny van der Feltz en de makelaars Alexander van der Schalk Kamberg en Erik van der Tak. Met enige spijt wordt geconstateerd dat met het vertrek van Connie Breukhoven uit Wassenaar ook de glamour uit het dorp lijkt te zijn verdwenen.
Maar terug naar de Quote 500 waar de inmiddels overleden Hans Breukhoven dankzij zijn Free Recordshop ook jarenlang op prijkte. Breukhoven begon zijn imperium ooit met een platenwinkel in Schiedam. Het doet denken aan de wijze waarop Koos Tacx ooit begon, bij fietsenmaker Piet de Smit in de Langstraat, wiens zaak hij in 1957 overnam. Tacx ging meer doen dan alleen fietsen en brommers repareren en fabriceerde ook onderdelen. Via de Van Hallstraat verhuisde zijn alsmaar groeiende en innoverende bedrijf naar bedrijventerrein Maaldrift 1, van waaruit het recent naar Oegstgeest verhuisde. De overname van de onderneming door wereldspeler Garmin katapulteerde de naam Tacx de Quote 500 in, dit jaar op nummer 250 met een daar aan gekoppelde taxatie door Quote van 220 miljoen euro. “Het blijft een prestatie waar een ieder met een ondernemershart de pet voor afneemt ”, aldus Quote. De naam Boris Bayer komen we steeds vaker in Wassenaar tegen, maar hij prijkt niet in de Quote 500 en dat geldt ook voor Gerard Hoetmer, initiatiefnemer van de herontwikkeling van Renbaan Duindigt.
In de nieuwe Quote 500 wordt uitgelegd hoe Joop van Caldenborgh (nummer 51 en goed voor 850 miljoen euro) er nu al voor heeft gezorgd dat Museum Voorlinden ook na zijn overlijden kan blijven voortbestaan. De familie Van Oranje-Nassau, volgens Quote goed voor 1,2 miljard euro, investeert inmiddels ook buiten De Horsten in Wassenaar. Zo wordt er al drie jaar geklust in de monumentale Kerkewoning in Kerkehout (zie foto), eind 2017 aangekocht door prinses Margaritha.